Καθηγητές Μαθήματος
Κωδ. μαθήματος: 1.1
Εξάμηνο: 1ο εξάμηνο
Κατηγορία: Υποχρεωτικό
Ώρες: 2 Θ+ 2 Ε
ECTS: 5
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής:
- θα γνωρίζει την δομή και λειτουργία των κυττάρων, των ιστών και των οργάνων των ανώτερων φυτικών οργανισμών
- θα γνωρίζει τις βασικές αρχές της μοριακής βιολογίας, όπως την αντιγραφή του DNA και τη ροή της γενετικής πληροφορίας
- θα γνωρίζει τις βασικές αρχές της Γενετικής, όπως τη Μίτωση και τη Μείωση και τους νόμους του Mendel
- θα γνωρίζει τις σημαντικότερες λειτουργίες των φυτών, όπως την φωτοσύνθεση, την κυτταρική αναπνοή, και τη διαπνοή
- θα γνωρίζει τις υδατικές σχέσεις των φυτών και την απόκριση των φυτών σε διάφορες περιβαλλοντικές καταπονήσεις
- θα μπορεί να εκτιμά τις επιδράσεις του περιβάλλοντος στην ανάπτυξη και τη φυσιολογία των φυτών
- θα μπορεί να σχεδιάζει και να εφαρμόζει πειραματικές προσεγγίσεις σύγχρονης βιολογίας
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Θεωρητικό Μέρος Μαθήματος
- Ευκαρυωτικό φυτικό κύτταρο: Κυτταρική θεωρία. Δομή και λειτουργία οργανιδίων, βιολογικών μεμβρανών και κυτταρικού τοιχώματος.
- Χημική σύσταση των βιολογικών συστημάτων. Βιολογικά μακρομόρια: Υδατάνθρακες, Λιπίδια, Πρωτεΐνες, Νουκλεϊκά οξέα.
- Ροή της ενέργειας στα βιολογικά συστήματα
- Ροή της γενετικής πληροφορίας και αρχές της Μοριακής Βιολογίας: Φύση του γενετικού υλικού, Δομή του DNA, Αντιγραφή του DNA, Μεταγραφή του DNA, γενετικός κώδικας, Μετάφραση του mRNA, ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης.
- Βασικές αρχές Γενετικής: Νόμοι του Mendel. Μίτωση και μείωση. Τα χρωματοσώματα ως φορείς γενετικών πληροφοριών, αλληλόμορφα γονίδια, μεταλλάξεις.
- Εισαγωγή στη μορφολογία και ανατομία φυτών: ανάπτυξη του φυτικού σώματος, ανατομία και λειτουργίες βλαστητικών κι αναπαραγωγικών οργάνων.
- Βασικές φυσιολογικές διεργασίες των φυτών (φωτοσύνθεση, αναπνοή, διαπνοή)
- Υδατικές σχέσεις, ανόργανη θρέψη, δευτερογενείς μεταβολίτες.
- Αναπτυξιακή φυσιολογία.
- Φυσιολογία καταπονήσεων.
Εργαστηριακό Μέρος Μαθήματος
Το εργαστηριακό μέρος περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες ασκήσεων:
- Αρχές μικροσκοπίας.
- Μικροσκοπική παρατήρηση για τον εντοπισμό του κυτταρικού τοιχώματος, του πυρήνα και των βασικών οργανιδίων σε φυτικά κύτταρα.
- Παρατήρηση και μελέτη προστατευτικών ιστών: επιδερμίδα και εξαρτήματά της (τρίχες, στόματα) και των μηχανικών/στηρικτικών ιστών.
- Μικροσκοπική παρατήρηση των θεμελιωδών ιστών, των αγωγών ιστών και των στοιχείων μεταφοράς.
- Ανόργανη θρέψη φυτών (παρατήρηση των συμπτωμάτων της έλλειψης θρεπτικών στοιχείων στην ανάπτυξη των φυτών).
- Φωτοσύνθεση (απομόνωση χλωροπλαστών και μέτρηση της αναγωγικής τους ικανότητας).
- Υδατικές σχέσεις φυτικών ιστών (προσδιορισμός του υδατικού δυναμικού).
- Φυτοορμόνες και φυτική αύξηση.
- In vitro καλλιέργεια φυτικών ιστών.
- Απομόνωση DNA από φυτικούς ιστούς και ηλεκτροφόρηση σε πηκτή αγαρόζης.
- Αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR) για την ενίσχυση τμήματος γονιδίου
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ελληνική
- ΑΪΒΑΛΑΚΙΣ, Γ., ΚΑΡΑΜΠΟΥΡΝΙΩΤΗΣ, Γ., ΦΑΣΣΕΑΣ, Κ., Γενική βοτανική : Η μορφολογία, η ανατομία και η φυσιολογία των ανώτερων φυτών, Εκδόσεις Έμβρυο, 2005.
- ΓΑΛΑΤΗΣ, Β. , ΓΑΝΩΤΑΚΗΣ, Δ., ΓΚΑΝΗ – ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, Κ., ΚΑΡΑΜΠΟΥΡΝΙΩΤΗΣ, Γ., ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗΣ, Κ., ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, Ε. Ι., ΜΑΝΕΤΑΣ, Ι., ΡΟΥΜΠΕΛΑΚΗ – ΑΓΓΕΛΑΚΗ, ΚΑΛΛΙΟΠΗ Α., Φυσιολογία Φυτών: Από το μόριο στο περιβάλλον, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2003.
- ΤΣΕΚΟΣ, Ι,. Βοτανική, δομή, λειτουργική δράση και βιολογία των φυτών, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 2001.
- ΤΣΕΚΟΣ Ι. ΗΛΙΑΣ Η.Φ., Μορφολογία και ανατομία φυτών, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 2007.
- CAMPBELL NEIL A. REECE JANE B. ΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΤΟΜΟΣ Ι Η χημεία της ζωής – Το κύτταρο – Γενετική, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2015.
Ξενόγλωσση
- BREGMAN A.A., Laboratory investigations in Cell and Molecular Biology.. 4th Edition. New York: John Wiley, 2002.
- GRUISSEM W. & JONES R.L., Biochemistry & Molecular Biology of Plants, Buchanan B.B., Wiley J & Sons, Ltd., 2002.
- GILMARTIN P.M & BOWLER C (EDS.) Molecular Plant Biology, Oxford University Press, 2002.
- HOPKINS W.G., HUNER N.P.A., Ιntroduction to Plant Physiology, Wiley & Sons, Inc., 2004
- LEWIN B., Genes VIIΙ, 8th edition, Oxford University Press, 2004.
- LEYSER O. & DAY S., Μechanisms in Plant Development, Blackwell Publishing, 2002.
- ROGER R. M.J., Handbook of Plant Ecophysiology, Techniques, Kluwer Academic Publishers, 2001.
- SCOTT P., Physiology and Behaviour of Plants, John Wiley & Sons Inc., 2008
- SLATER Α., NIGEL W.S, FOWLER M.R., Plant Biotechnology, Oxford University Press, 2003
- STERN, KINGSLEY ROWLAND, SHELLEY JANSKY, JAMES E. BIDLACK. Introductory Plant Biology. 9th ed. Boston, MA: McGraw-Hill, 2003.
- TAIZ L., ZEIGER E., Plant Physiology, 4rd edition, Sinauer Associates Inc., 2006
Συναφή επιστημονικά περιοδικά
• Plant Physiology,
• Journal of Experimental Botany,
• Plant Molecular Biology,
• Plant Science,
• Plant Physiology & Biochemistry, etc.