Κωδικός Μαθήματος: 1.5
Εξάμηνο: Α’ Εξάμηνο
Κατηγορία: Υποχρεωτικό
Ώρες: 2Θ + 2Ε
ECTS: 5
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Στόχος του μαθήματος είναι:
- Να διδαχθούν οι φοιτητές τις βασικές αρχές της Οργανικής Χημείας και κυρίως να κατανοήσουν την δομή των μορίων και τις ιδιότητες που απορρέουν από αυτή.
- Να αναγνωρίζουν τις λειτουργικές ομάδες των οργανικών ενώσεων και να κατανοούν τις αντιδράσεις και τους μηχανισμούς που συνδέονται με αυτές.
- Να κατανοήσουν τη δημιουργία νέων μορίων, με άλλες ιδιότητες από αυτές των αντιδρώντων και γενικότερα να αντιληφθούν τι είναι Οργανική Σύνθεση.
- Να εξοικειωθούν με τη χρήση βασικών τεχνικών που χρησιμοποιούνται στο εργαστήριο Οργανικής κατά την πραγματοποίηση αντιδράσεων Οργανικής Σύνθεσης.
Γενικές Ικανότητες
- Έρευνα, ανάλυση και σύνθεση στοιχείων και πληροφοριών για τη χρήση των απαραίτητων τεχνικών και της τεχνολογίας
- Ανάπτυξη της δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Λήψη αποφάσεων
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Θεωρητικό Μέρος
- Εισαγωγή στην Οργανική Χημεία, δομή των μορίων, υβριδισμός.
- Η έννοια του χημικού δεσμού. Έννοιες ομοιοπολικού δεσμού, ιοντικού δεσμού, ηλεκτρονικά φαινόμενα.
- Δεσμοί και μοριακές ιδιότητες. Διπολική ροπή, τυπικά φορτία, συντονισμός.
- Οξέα και Βάσεις. Οξύτητα – Βασικότητα Οργανικών Ενώσεων
- Σχεδίαση χημικών δομών, Λειτουργικές Ομάδες, Ομόλογες Σειρές.
- Διαμοριακές Δυνάμεις – Δυνάμεις Van der Waals (διπόλου-διπόλου ελκτικές δυνάμεις, δυνάμεις διασποράς και δεσμοί υδρογόνου)
- Ισομέρεια -Στερεοϊσομέρεια
- Οργανικές Αντιδράσεις και μηχανισμοί.
Αντιδράσεις λειτουργικών ομάδων:
- Αλκάνια, Αλκένια, Αλκίνια, Τερπένια
- Αλκοόλες, Φαινόλες, Αιθέρες
- Αλδεΰδες, Κετόνες
- Καρβοξυλικά Οξέα, Εστέρες, Αμίνες
- Βενζόλιο, Αρωματικές Ενώσεις
- Υδατάνθρακες, Πρωτεΐνες
Εργαστηριακό Μέρος
Εισαγωγή στην οργανική σύνθεση και πρακτική των οργανικών αντιδράσεων.
Άσκηση 1: Εστεροποίηση
Α. Η σύνθεση δώδεκα διαφορετικών αρωματικών εστέρων, του οξικού και προπανικού οξέος με όξινη κατάλυση και προσδιορισμός του αρωματικού τους χαρακτήρα.
Β. Η σύνθεση δύο εστέρων του οξικού οξέος (με ισοαμυλική αλκοόλη και βενζυλική αλκοόλη) και η απομόνωση τους.
Άσκηση 2: Οξείδωση
Οξείδωση μιας δευτεροταγούς αλκοόλης, της βουταν-2-όλης σε βουτανόνη με διχρωμικό κάλιο και απομόνωση του προϊόντος οξείδωσης.
Άσκηση 3: Αλδολική συμπύκνωση
Σύνθεση της βενζαλακετοφαινόνης (καλκόνη), από ακετοφαινόνη και βενζαλδεΰδη (αντίδραση αλδολικής συμπύκνωσης).
Άσκηση 4: Αλδολική συμπύκνωση, χρωματογραφία λεπτής στιβάδας (TLC) Ταυτοποίηση ενώσεων του μίγματος της αντίδρασης με (TLC).
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Virtual Textbook of Organic Chemistry
Ολοκληρωμένη έκδοση Οργανικής χημείας με ασκήσεις
- John Mc Murry, «Οργανική Χημεία, Τόμος Ι» ΠΑΝ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ (2017)
- Marc Loudon, Jim Parise «Οργανική Χημεία», Εκδότης Broken Hill Publishers (2019).
- Leroy G. Wade, Jan William Simek «Οργανική Χημεία», 9η Έκδοση, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ (2017)
- Β. Ντουρτόγλου «Εισαγωγή στην Οργανική Χημεία, Σημειώσεις Θεωρίας» (2017)
- «Εργαστηριακά Πειράματα Οργανικής Χημείας», Μετάφραση-Επιμέλεια Χ.Ε. Σεμιδαλάς, Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, Αθήνα (2012).
- S. Furnis, A.J. Hannaford , P.W.G. Smith, A.R. Tatchell; Vogel’s Textbook of Partical Organic Chemistry ; Fifth edition, London (1996)
- Zanger, J.R. Mc Kee; Small scale Syntheses. A Laboratory Textbook of Organic Chemistry; Wm.C.Brown Publishers (USA) (1995)
- Microscale and Miniscale Organic Chemistry Laboratory Experiments by Allen M. Schoffstall, Barbara A. Gaddis and Melvin L. Druelinger (Jul 29, 2010)