Γενική Μικροβιολογία

Κωδικός Μαθήματος: 2.2

Εξάμηνο: 2ο 

Κατηγορία: Υποχρεωτικό

Ώρες: 2Θ + 2Ε

ECTS: 5

 

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Συγκεκριμένα, έχοντας ολοκληρώσει το μάθημα, οι φοιτητές θα είναι σε θέση :

• να εφαρμόζουν τις βασικές μικροβιολογικές μεθόδους και να χειρίζονται την εργαστηριακή υποδομή.
• να κατανοούν τις βασικές αρχές της μικροβιολογίας και ειδικότερα της μικροβιακής αύξησης, της καλλιέργειας, και των παραγόντων που σχετίζονται με τις διεργασίες αυτές.
• να κατανοούν τη κυτταρική δομή και τις διαφορές μεταξύ των προκαρυωτικών και των ευκαρυωτικών μικροοργανισμών καθώς και άλλων κατηγοριών μικροοργανισμών (όπως θετικά και αρνητικά κατά Gram βακτήρια, νηματώδεις μύκητες, ζύμες κλπ.).
• να είναι εξοικειωμένοι με την παρατήρηση και τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των μικροοργανισμών
• να έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα της μικροβιακής βιοποικιλότητας και της σημασίας της.
• να γνωρίζουν τις βασικές αρχές της γενετικής των βακτηρίων και των ζυμών.
• να γνωρίζουν τη βασική μικροχλωρίδα και το ρόλο των μικροοργανισμών στην οινοποίηση και στα ζυμούμενα ποτά και τρόφιμα.

 

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών.
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρητικό Μέρος

1. Εισαγωγή στον μικροβιακό κόσμο, ταξινόμηση των μικροοργανισμών, η έννοια των ειδών στη μικροβιολογία.
2. Μικροβιακή ποικιλότητα και εξέλιξη.
3. Δομή και λειτουργία του προκαρυωτικού κυττάρου.
4. Δομή και λειτουργία του ευκαρυωτικού μικροβιακού κυττάρου.
5. Βασική μοριακή βιολογία και βιοχημεία του μικροβιακού κυττάρου.
6. Αρχές γενετικής των μικροοργανισμών (βακτηρίων και ζυμών)
7. Θρέψη, εργαστηριακή καλλιέργεια και μικροβιακός μεταβολισμός.
8. Μικροβιακή αύξηση και η κινητική της.
9. Έλεγχος της μικροβιακής αύξησης – Επίδραση φυσικοχημικών παραγόντων στη μικροβιακή αύξηση.
10. Μικροοργανισμοί στη βιομηχανία ποτών και τροφίμων, μικροοργανισμοί του αμπελο-οινικού συστήματος.

 

Εργαστηριακό Μέρος

1. Εξοπλισμός εργαστηρίου μικροβιολογίας και κανόνες ασφάλειας
2. Αποστείρωση, ασηπτικές μέθοδοι εργασίας στη μικροβιολογία
3. Παρασκευή θρεπτικών μέσων: κατηγορίες υποστρωμάτων, μορφολογικά χαρακτηριστικά αποικιών
4. Μέθοδοι απαρίθμησης μικροοργανισμών
5. Απομόνωση μικροοργανισμού (καθαρή καλλιέργεια) από μικτούς μικροβιακούς πληθυσμούς.
6. Καλλιέργεια σε επιλεκτικά θρεπτικα μέσα και ταυτοποίηση βακτηρίων και ζυμών – μελέτη βιοχημικών δοκιμών
7. Ανάπτυξη και παρατήρηση νηματωδών μυκήτων (υφών & σπορίων)
8. Μικροσκόπιση και τεχνικές χρώσεων των μικροοργανισμών, χρώση κατά Gram
9. Μικροβιακή αύξηση και η κινητική της

Η παρακολούθηση των εργαστηρίων είναι υποχρεωτική

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ 

Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει: Δοκιμασία πολλαπλής επιλογής, ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης ή/και προφορική εξέταση.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Αγγελής Γ. Μικροβιολογία & Μικροβιακή Τεχνολογία, Εκδόσεις Σταμούλης, 2017
2. BROCK Βιολογία των Μικροοργανισμών, Τόμος Ι και Τόμος II, Μ. Μadigan, J. Martinko, J. Parker, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2015.
3. Νεραντής Η. Μικροβιολογία. Εκδόσεις Έμβρυο, 2009
4. Νεραντζής Η. Αραπίνη Ε. Γενική Μικροβιολογίας: Εργαστηριακές Ασκήσεις. Εκδόσεις Έμβρυο, 2010
5. Καραγκούνη-Κύρτσου Α.Δ. Μικροβιολογία, Εκδόσεις Σταμούλη, 1999.
6. Καραγκούνη-Κύρτσου Α.Δ. Εργαστηριακές ασκήσεις γενικής μικροβιολογίας. Εκδόσεις Σταμούλη, 2001.
7. Watson JD, Baker TA, Bell SP, Gann A, Levine M and Losick R. Molecular Biology of the Gene , Pearson International Edition, 2008.

 

Συναφή επιστημονικά περιοδικά
• Nature Reviews Microbiology
• Applied and Environmental Microbiology
• FEMS Microbiology Reviews
• Trends in Microbiology
• Food Microbiology
• Frontiers in Microbiology, etc.